Fundacja Addenda
minus melius
mniej to lepiej
less is more

Seminaria popularyzatorskie i filozoficzne

 

wrzesień 2016 - Metafory w filozofii – Elżbieta Lubelska

Skąd wzięło się pojęcie metafory i jak kształtowali je filozofowie  poprzez wieki.

 

wrzesień 2016 - Metafory w literaturze – dr hab. Henryk Czubała

Proces metaforyczny w dziele literackim i sztuce.

 

wrzesień 2016 - Metafory w życiu codziennym – Barbara Kaszkur-Niechwiej

Co nam dają metafory w życiu codziennym.

 

maj 2016 - Uwikłanie historyka w metafory

Alexander Demandt  „Znaczenie metafor dla historii

Metafory są obrazami kierującymi myśleniem historycznym. Dlatego Alexander Demandt mówi o nich Denkbilder, „pojęcia-obrazy”. Na przykład metafory organiczne powodują, że wydarzenia odbieramy jako naturalne. Kiedy natomiast stosujemy metafory techniczne, uważamy państwa za wieczne, możliwe do naprawienia, naprostowania - i mamy wówczas większą skłonność do obwiniania polityków, jeśli nie uporali się z tym zadaniem. Metafory odwołują się do uprzednich doświadczeń pochodzących ze świata życia, z poziomu codziennej oczywistości; uruchamiają skojarzenia emocjonalne i kierują myśl na przyczyny i skutki, logiczne dalsze ciągi, np. wzlot sugeruje późniejszy upadek, wiosna przywodzi na myśl lato, zegar świata jest nieubłagany, itd. Wedle Demandta, metafory odpowiadają na ludzką potrzebę znalezienia w historii sensu. Jednak cenne poznawczo funkcje metafor można spożytkować dopiero, kiedy sprowadzi się je do postaci pojęć.

 

 

kwiecień 2016  -  Wszystko jest znakiem 

Josef Simon   „Znaki, pojęcia, metafory” 

Kiedy mówi się o znakach, to zazwyczaj uznaje się, że dany znak odnosi się do określonego pojęcia. Na przykład odpowiedni znak na mapie odnosi się na podstawie umowy do drzewa, albo do stacji benzynowej. Josef Simon myśli jednak o znakach inaczej. Termin ten służy mu do ujęcia rzeczy, która w danej chwili zwraca naszą uwagę i porusza pojmowanie. Jest to zatem termin dynamiczny, uchwytujący interakcję podmiotu z otoczeniem. W tym sensie metafora jest dla znaku pierwotna wobec pojęcia, gdyż dzięki związkowi ze światem przeżywanym pozwala na odniesienie pozajęzykowe. Znak jako metafora jest zaś „pustym miejscem”, powstającym przy poszerzaniu wiedzy, kiedy rozszerzamy nasz zasób pojęciowy.